Arnold Joseph Toynbee (14 Nisan 1889
Londra, İngiltere – 22 Ekim 1975) İngiliz tarihçi; tarihin konusunun
kültürler olduğunu söyleyen, kültürlerin ise dinamik yapılar olup,
özelliklerini yaratıcı kişilerden aldığı, dolayısıyla tarihin
kültürler hakkında olumlu ya da olumsuz değerlendirmelerde bulunmak
yerine, kültürleri anlamaya çalışması gerektiği düşüncesiyle seçkinleşen
tarih felsefecisidir.
Hayatı 14 Nisan 1889'da Londra’da dünyaya
geldi. Winchester, Balliol Koleji ve daha sonraları öğretim kadrosu içinde
yer alacağı Oxford'da eğitim gördü. I. Dünya Savaşı çıktığında ülkesinin
edebiyatçılarından birçoğu gibi o da savaş bakanlığına bağlı propaganda
bürosunda çalıştırıldı. Bu esnada birçok propaganda eserine imzasını attı.
Bunların arasında o zamanlar İngiliz imparatorluğu ile harp halinde
bulunan Türkiye’yi ilgilendiren kitaplar da bulunmaktaydı. Daha
sonraları, Londra Üniversitesi'ndeki Bizans ve Modern Yunan
Dili, Edebiyatı ve Tarihi üzerine Koraís kürsüsünün kurucu profesörü
olarak göreve başladı. 1921 yılında, mevcut görevinden izin alarak
"Manchester Guardian" adına Anadolu'daki Türk-Yunan savaşını
yerinde izledi ve Yunan birliklerinin giriştiği vahşet hareketlerini bu
gazetenin okurlarına aktardı. Dönüşünde, Türkiye’de ve Yunanistan’da Batı
Meselesi adlı eserini kaleme aldı. Bu kitap Mustafa Kemal önderliğindeki
Milli Türk Ordusunun Yunan kuvvetlerini bozguna uğratmalarının hemen
öncesinde, 1922 yılının yazında yayınlandı. Toynbee’nin bu yazıları ve
Türklerin davasına karşı giderek artan sempatisi Koraís kürsüsünün
finansmanına katkıda bulunan Yunan hükümetinin ve destekçilerinin
tepkisini çekti. baskı ve suçlamalardan bunalan Toynbee 1924 yılında
kürsüden ayrıldı. Daha sonra, Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsünde
1955 yılında emekli oluncaya dek çalışacak ve önemli eserlerini bu kurumda
kaleme aldı. 22 Ekim 1975'te hayatını kaybetti.
Eserlerinin Özellikleri
Toynbee,
tarihçinin insan türünün birtakım temel bölümlerinin yaşamlarını
ele aldığı, toplum denen söz konusu varlıkları seçip incelediğini dile getiren Toynbee,
tarih araştırmacısının toplumlar arasındaki ilişkileri yalnızca
belli kavram ve kategoriler altında incelediğini savunur. Kendisi
bilhassa Yunan ve Doğu Medeniyetleri üzerine önde gelen tarihçilerden biri
olup eserlerinde ehliyetli bir bilim adamı tarafından yapılan
yüksek kaliteli yorumların ağırlığı hissedilir. Ufkunun genişliği ve
anlatım gücü, dünya tarihini 26 medeniyete bölerek, yükseliş ve
çöküşlerini "tehlikelerle yüz yüze gelme ve bunlara cevap verme"
dönemlerine göre analiz ettiği, en önemli eseri olan, on iki ciltlik 'A
Study of History - Tarih Bilinci' isimli eserinde de görülmektedir.
Kaynak:
http://www.msxlabs.org/forum/felsefe-ww/244171-arnold-joseph-toynbee.html#ixzz3OAjEP6JK
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder