Edimsel (Araçlı) Koşullanma Yoluyla Öğrenme
Edimsel
koşullanma, organizmanın istenen tepkiyi göstermesinden sonra doğal uyarıcı
verilerek oluşturulan koşullanmadır.
Edimsel koşullanma; “Ödüle götüren ya da cezadan kurtaran bir davranışın yapılmasını öğrenmektir.
Edimsel koşullanma bir davranışın, sonuçlarına bağlı olarak değişikliğe uğrama
sürecidir. Edimsel koşullanma kavramı, Burrhus Frederick Skinner (1904-1990) tarafından ortaya atılmıştır.
Skinner, “edimsel koşullanma aygıtı”
(Skinner kutusu) icat etmişti. Deneyde aç bir fare bu kutuya konulur,
kutuda bir pedal (manivela), pedala basınca içine yiyecek düşen bir kap
bulunur, er veya geç fare kazara kola basıyordu. Kutuya
konan aç fare rastgele kutuda dolaşır. Aç
fare, tesadüfen pedala basar ve kaba yiyecek düşer. Fare yiyeceği yer ve
hareketlerine devam eder.
Kutuyu inceleyen fare, rastgele pedala dokunduğunda yiyecek
ödülünü yani pekiştiriciyi alır. Pekiştirici davranışın tekrar etmesini sağlar. Belli tekrarlar sonucunda fare, pedal ile yiyecek
arasındaki ilişkiyi öğrenir. Bundan sonra Her yiyecek istediğinde doğrudan
pedala basarak yiyecek alır. Farenin davranışı koşullanmış olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder