Psikolojinin Amaçları

Psikolojinin Amaçları

Psikolojinin amaçlan; insan davranışlarını tanıma, anlama, açıklama, önceden kestirebilme ve kontrol etmeye
dayanır.

1. İnsan Davranışlarını Tanımlama: Psikolojinin temel konusu davranıştır. Psikoloji, ister doğrudan gözlenebilen davranışlar, ister doğrudan gözlenemeyen davranışlar, isterse de psikofizyolojik davranışlar olsun, bütün bu davranışları tanımlamaya çalışır. Örneğin Helinin arkadaşının sakarlığına gülmesi, Ali’nin geleceği için tasarılar yapması birer davranıştır.

2. İnsan Davranışlarını Anlama ve Açıklama: İnsan davranışlarını anlamak, davranışın ortaya çıkış nedenini bulmak ve neden sonuç ilişkisini kurmak aynı zamanda davranışın ne olduğunu açıklamaktır. Örneğin sınavdan kaynaklanan aşırı stres öğrencide psikosomatik rahatsızlıklara neden olur. Bu bilgiden hareketle psikolog, bu davranışın nedenini ve sonucunu açıklamış olur. Psikosomatik rahatsızlık, psikolojik kökenli bedensel rahatsızlıktır.

3. İnsan Davranışlarını Önceden Kestirebilme: Psikoloji, davranıştan tanımlama, anlama ve açıklama aşamalarını ortaya koyduktan sonra, benzer durumlarda benzer sonuçların ortaya çıkacağını da önceden (ön deyi, öngörü) kestirebilir. Örneğin üstün zeka ile başarı arasındaki yüksek ilişkinin bilinmesi, zeki bir çocuğun eğitim hayatında başarılı olacağını önceden kestirmiş olur.

4. İnsan Davranışlarını Etkileme ve Kontrol Etme: Psikolojide insan davranışlarım etkileme ve kontrol etme konusunda farklı düşünceler mevcuttur. Örneğin hümanistik yaklaşımı savunan psikologlar, davranışların kontrol edilmesini insanın değerine ve özgürlüğüne müdahale olarak görür ve bu ilkeye karşı çıkarlar, Ama bunun yanında özellikle eğitim alanında davranışın istendik şekilde olması için, ortaya çıkacak istenmeyen durumların kontrol edilmesi ve önlenmesi de bazı psikologlar tarafından savunulmaktadır.