Toplumsal Kurumların İşlevleri
Olumlu işlev: Kurumlar davranışların belli kalıplara göre
yapılmasını sağlar. Bunun dayanağı, kişinin toplumsallaştırma ve kültürleme süreci
içinde neyin, nasıl yapılacağını önceden öğrenmiş olmasıdır. Kurumlar toplumsal
denetim görevi üstlenir. Bireyin gelişigüzel davranışlarını engeller. Toplumsal
baskı aracılığıyla sapma davranışı gösterenlerin, davranışlarını
düzeltmelerinde etkili olur..
Olumsuz işlev: Kurumlar toplumsal davranışın koruyucusu ve
sürdürücüsü olduklarından değişme ve gelişmeyi engelleme eğilimindedir. Bu
yönleriyle kültürel değişme ve gelişmeyi güçleştirir. Aynı nedenle çağın
gerisinde kalmış bazı normları korumada direnebilir. Yenilikten yana olanların
sapkın ya da suçlu sayılmalarına elverişli ortam hazırlar. Din ve aile toplumsal
değişmeyi güçleştiren kurumların başında gelir.
Açık işlev: Kurumların açıkça amaçlanmış, yerine getirmeleri
öngörülen işlevleridir. Örneğin, eğitim kurumunun açık işlevi
iyi yurttaş, iyi insan ve toplumun gereksinim duyduğu insan gücünü yetiştirmektir. Toplumsallaştırma ailenin açık
işlevidir.
Örtülü işlev: Kurumların amaçlanmamış, yerine getirmeleri
öngörülmediği hâlde ortaya çıkan işlevlere örtülü işlev denir. Örneğin, zorunlu eğitimin çocuk ve
ergenleri çalışma yaşamının dışında tutması, arkadaş çevresini genişletmesi;
yüksek okul ve üniversitenin statü kazandırması eğitim kurumunun örtülü
işlevidir. Her kurumun açık ve örtülü işlevleri vardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder