Le Play, Frederic

Le Play, Frederic (1806-1882)

Fransız düşünürüdür. A. Comte ve Durkheim’dan sonra toplum biliminin (sosyolojinin) ikinci kurucusudur. Monografi metodunu ilk defa kullanan sosyologdur. Bu metod deneysel bir metottur. Zamanının hükümetince madencilik üzerinde çalışmalar yapmakla görevlen­dirilmişti. Bu fırsattan yararlanan Le Play tüm Avrupa’yı dolaşarak monografi me­toduyla işçi ailelerini inceleme fırsatını buldu. Toplumsal bunalımların kaynağını, aile içindeki mirasın dağılış şeklinde bul­du.

Ona göre, ailenin ve dolayısıyla da toplumun sağlam kalabilmesi için mira­sın bölünmeden geçmesi gerekirdi. Top­lumsal sarsıntılar hep mirasın bölünme­sinden ileri geliyordu. Ona göre üç türlü aile vardır. 1-Ataerkil (partiyarkal), 2-Kök, 3-Kararsız aile, Ataerkil aile ve kök ailede miras doğrudan, parçalanmadan kuşaktan kuşağa geçiyor, mal dağılmıyor, âdet, tö­reler, gelenekler devam ediyordu. Bu yüz­den bu iki aile sağlam ailelerdir. Karar­sız ailelerde ise miras çocuklar arasında bölüşüldüğünden ailelerde gelenekler bo-zulur. Ailede düzensizlik başlar. Bu düzen­sizlikler giderek toplumsal bunalımlara dönüşür diyor, toplumun sağlamlığını ai­lenin sağlamlığına bağlıyordu. Sağlam bir toplum sağlam ve mutlu ailelerin kurulma­sıyla, mirasın parçalanmadan kuşaktan kuşağa geçmesiyle mümkündür. Le Play’e göre, sağlam ve mutlu aile “baba yetkisi altında Hıristiyanlığın buy­ruklarına göre yaşayan aileydi. Malın bö­lünmeden kuşaklara geçmesi de baş ko­şulu idi.” Le Play ülkemizde de etkili olmuştur. Prens Sabahattin Le Play’in devamcısıdır.